منوی اصلی

ارزیابی املاک و تعیین قیمت اموال، امور ثبتی و نقشه برداری
مقالات
دسته بندی مطالب

فهرست مطلب

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران


اصل‏101
شورای عالی استان‌ها حق‏ دارد در حدود وظایف‏ خود طرح‌هایی تهیه‏ و مستقیماً یا از طریق‏ دولت‏ به‏ مجلس‏ شورای اسلامی پیشنهاد کند. این‏ طرح‌ها باید در مجلس‏ مورد بررسی قرار گیرد.
اصل‏102
استانداران‏، فرمانداران‏، بخشداران‏ و سایر مقامات‏ کشوری که‏ از طرف‏ دولت‏ تعیین‏ می‌شوند در حدود اختیارات‏ شوراها ملزم‏ به‏ رعایت‏ تصمیمات‏ آن‌ها هستند.
اصل‏103
به‏ منظور تأمین‏ قسط اسلامی و همکاری در تهیه‏ برنامه‏ ها و ایجاد هماهنگی در پیشرفت‏ امور در واحدهای تولیدی، صنعتی و کشاورزی، شوراهایی مرکب‏ از نمایندگان‏ کارگران‏ و دهقانان‏ و دیگر کارکنان‏ و مدیران‏، و در واحدهای آموزشی، اداری، خدماتی و مانند این‌ها شوراهایی مرکب‏ از نمایندگان‏ اعضا این‏ واحدها تشکیل‏ می‌شود. چگونگی تشکیل‏ این‏ شوراها و حدود وظایف‏ و اختیارات‏ آن‌ها را قانون‏ معین‏ می‌کند.
اصل‏104
تصمیمات‏ شوراها نباید مخالف‏ موازین‏ اسلام‏ و قوانین‏ کشور باشد.
اصل‏105
انحلال‏ شوراها جز در صورت‏ انحراف‏ از وظایف‏ قانونی ممکن‏ نیست‏. مرجع تشخیص‏ انحراف‏ و ترتیب‏ انحلال‏ شوراها و طرز تشکیل‏ مجدد آن‌ها را قانون‏ معین‏ می‌کند. شورا در صورت‏ اعتراض‏ به‏ انحلال‏ حق‏ دارد به‏ دادگاه‏ صالح‏ شکایت‏ کند و دادگاه‏ موظف‏ است‏ خارج‏ از نوبت‏ به‏ آن‏ رسیدگی کند.
اصل‏106
پس‏ از مرجع عالی قدر تقلید و رهبر کبیر انقلاب‏ جهانی اسلام‏ و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران‏ حضرت‏ آیت‏ الله‏ العظمی امام‏ خمینی "قدس‏ سره‏ الشریف‏" که‏ از طرف‏ اکثریت‏ قاطع مردم‏ به‏ مرجعیت‏ و رهبری شناخته‏ و پذیرفته‏ شدند، تعیین‏ رهبر به‏ عهده‏ خبرگان‏ منتخب‏ مردم‏ است‏. خبرگان‏ رهبری درباره‏ همه‏ فقها واجد شرایط مذکور در اصول‏ پنجم‏ و یک‌صد و نهم‏ بررسی و مشورت‏ می‌کنند هر گاه‏ یکی از آنان‏ را اعلم‏ به‏ احکام‏ و موضوعات‏ فقهی یا مسایل‏ سیاسی و اجتماعی یا دارای مقبولیت‏ عامه‏ یا واجد برجستگی خاص‏ در یکی از صفات‏ مذکور در اصل‏ یک‌صد و نهم‏ تشخیص‏ دهند او را به‏ رهبری انتخاب‏ می‌کنند و در غیر این‏ صورت‏ یکی از آنان‏ را به‏ عنوان‏ رهبر انتخاب‏ و معرفی می‌نمایند. رهبر منتخب‏ خبرگان‏، ولایت‏ امر و همه‏ مسئولیت‏ های ناشی از آن‏ را بر عهده‏ خواهد داشت‏. رهبر در برابر قوانین‏ با سایر افراد کشور مساوی است‏.
اصل‏ سابق‏: هر گاه‏ یکی از فقهای واجد شرایط مذکور در اصل‏ پنجم‏ این‏ قانون‏ از طرف‏ اکثریت‏ قاطع مردم‏ به‏ مرجعیت‏ و رهبری شناخته‏ و پذیرفته‏ شده‏ باشد، همان گونه‏ که‏ در مورد مرجع عالی قدر تقلید و رهبر انقلاب‏ آیت‏ الله‏ العظمی امام‏ خمینی چنین‏ شده‏ است‏، این‏ رهبر، ولایت‏ امر و همه‏ مسئولیت‌های ناشی از آن‏ را بر عهده‏ دارد، در غیر این‏ صورت‏ خبرگان‏ منتخب‏ مردم‏ درباره‏ همه‏ کسانی که‏ صلاحیت‏ مرجعیت‏ و رهبری دارند بررسی و مشورت‏ می‌کنند، هر گاه‏ یکی مرجع را دارای برجستگی خاص‏ برای رهبری بیابند او را به‏ عنوان‏ رهبر به‏ مردم‏ معرفی می‌نمایند، وگرنه‏ سه‏ یا پنج‏ مرجع واجد شرایط رهبری را به‏ عنوان‏ اعضای شورای رهبری تعیین‏ و به‏ مردم‏ معرفی می‌کنند.
اصل‏107
قانون‏ مربوط به‏ تعداد و شرایط خبرگان‏، کیفیت‏ انتخاب‏ آن‌ها و آیین‏ نامه‏ داخلی جلسات‏ آنان‏ برای نخستین‏ دوره‏ باید به‏ وسیله‏ فقها اولین‏ شورای نگهبان‏ تهیه‏ و با اکثریت‏ آرا آنان‏ تصویب‏ شود و به‏ تصویب‏ نهایی رهبر انقلاب‏ برسد. از آن‏ پس‏ هر گونه‏ تغییر و تجدید نظر در این‏ قانون‏ و تصویب‏ سایر مقررات‏ مربوط به‏ وظایف‏ خبرگان‏ در صلاحیت‏ خود آنان‏ است‏.
اصل‏ سابق: قانون‏ مربوط به‏ تعداد و شرایط خبرگان‏، کیفیت‏ انتخاب‏ آن‌ها و آیین‏ نامه‏ داخلی جلسات‏ آنان‏ برای نخستین‏ دوره‏ باید به‏ وسیله‏ فقهای اولین‏ شورای نگهبان‏ تهیه‏ و با اکثریت‏ آراء آنان‏ تصویب‏ شود و به‏ تصویب‏ نهایی رهبر انقلاب‏ برسد. از آن‏ پس‏ هر گونه‏ تغییر و تجدید نظر در این‏ قانون‏ در صلاحیت‏ مجلس‏ خبرگان‏ است‏.
اصل‏108
شرایط و صفات‏ رهبر: 1 - صلاحیت‏ علمی لازم‏ برای افتاء در ابواب‏ مختلف‏ فقه‏. 2 - عدالت‏ و تقوای لازم‏ برای رهبری امت‏ اسلام‏. 3 - بینش‏ صحیح‏ سیاسی و اجتماعی، تدبیر، شجاعت‏، مدیریت‏ و قدرت‏ کافی برای رهبری. در صورت‏ تعدد واجدین‏ شرایط فوق‏، شخصی که‏ دارای بینش‏ فقهی و سیاسی قوی‌تر باشد مقدم‏ است‏.
اصل‏ سابق‏: شرایط و صفات‏ رهبر یا اعضای شورای رهبری: 1 - صلاحیت‏ علمی و تقوایی لازم‏ برای افتاء و مرجعیت‏. 2 - بینش‏ سیاسی و اجتماعی و شجاعت‏ و قدرت‏ و مدیریت‏ کافی برای رهبری.
اصل‏109
وظایف‏ و اختیارات‏ رهبر: 1 - تعیین‏ سیاست‌های کلی نظام‏ جمهوری اسلامی ایران‏ پس‏ از مشورت‏ با مجمع تشخیص‏ مصلحت‏ نظام‏. 2 - نظارت‏ بر حسن‏ اجرای سیاست‌های کلی نظام‏. 3 - فرمان‏ همه‏ پرسی. 4 - فرماندهی کل‏ نیروهای مسلح‏. 5 - اعلان‏ جنگ‏ و صلح‏ و بسیج‏ نیروها‏. 6 - نصب‏ و عزل‏ و قبول‏ استعفا‏ : الف‏ - فقه‏ های شورای نگهبان‏. ب‏ - عالی‌ترین‏ مقام‏ قوه‏ قضاییه‏. ج‏ - رییس‏ سازمان‏ صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران‏. د - رییس‏ ستاد مشترک‏. ه‏ - فرمانده‏ کل‏ سپاه‏ پاسداران‏ انقلاب‏ اسلامی. و - فرماندهان‏ عالی نیروهای نظامی و انتظامی. 7 - حل‏ اختلاف‏ و تنظیم‏ روابط قوای سه‏ گانه‏. 8 - حل‏ معضلات‏ نظام‏ که‏ از طرق‏ عادی قابل‏ حل‏ نیست‏، از طریق‏ مجمع تشخیص‏ مصلحت‏ نظام‏. 9 - امضا حکم‏ ریاست‏ جمهوری پس‏ از انتخاب‏ مردم‏ صلاحیت‏ داوطلبان‏ ریاست‏ جمهوری از جهت‏ دارا بودن‏ شرایطی که‏ در این‏ قانون‏ می‌آید، باید قبل‏ از انتخابات‏ به‏ تایید شورای نگهبان‏ و در دوره‏ اول‏ به‏ تایید رهبری برسد. 10 - عزل‏ رییس‏ جمهور با در نظر گرفتن‏ مصالح‏ کشور پس‏ از حکم‏ دیوان‏ عالی کشور به‏ تخلف‏ وی از وظایف‏ قانونی، یا رای مجلس‏ شورای اسلامی به‏ عدم‏ کفایت‏ وی بر اساس‏ اصل‏ هشتاد و نهم‏. 11 - عفو یا تخفیف‏ مجازات‏ محکومین‏ در حدود موازین‏ اسلامی پس‏ از پیشنهاد رییس‏ قوه‏ قضاییه‏. رهبر می‌تواند بعضی از وظایف‏ و اختیارات‏ خود را به‏ شخص‏ دیگری تفویض‏ کند.
اصل‏ سابق‏: وظایف‏ و اختیارات‏ رهبری: 1 - تعیین‏ فقهای شورای نگهبان‏. 2 - نصب‏ عالی‌ترین‏ مقام‏ قضایی کشور. 3 - فرماندهی کلی نیروهای مسلح‏ به‏ ترتیب‏ زیر: الف‏ - نصب‏ و عزل‏ رییس‏ ستاد مشترک‏. ب‏ - نصب‏ و عزل‏ فرمانده‏ کل‏ سپاه‏ پاسداران‏ انقلاب‏ اسلامی. ج‏ - تشکیل‏ شورای عالی دفاع‏ ملی، مرکب‏ از هفت‏ نفر از اعضای زیر: - رییس‏ جمهور. - نخست‏ وزیر. - وزیر دفاع‏. - رییس‏ ستاد مشترک‏. - فرمانده‏ کل‏ سپاه‏ پاسداران‏ انقلاب‏ اسلامی. - دو مشاور به‏ تعیین‏ رهبر. د - تعیین‏ فرماندهان‏ عالی نیروهای سه‏ گانه‏ به‏ پیشنهاد شورای عالی دفاع‏. ه‏ - اعلان جنگ‏ و صلح‏ و بسیج‏ نیروها‏ به‏ پیشنهاد شورای عالی دفاع‏. 4 - امضای حکم‏ ریاست‏ جمهوری پس‏ از انتخاب‏ مردم‏ صلاحیت‏ داوطلبان‏ ریاست‏ جمهوری از جهت‏ دارا بودن‏ شرایطی که‏ در این‏ قانون‏ می‌آید باید قبل‏ از انتخابات‏ به‏ تایید شورای نگهبان‏ و در دوره‏ اول‏ به‏ تایید رهبری برسد. 5 - عزل‏ رییس‏ جمهور با در نظر گرفتن‏ مصالح‏ کشور، پس‏ از حکم‏ دیوان‏ عالی کشور به‏ تخلف‏ وی از وظایف‏ قانونی یا رای مجلس‏ شورای اسلامی‏ به‏ عدم‏ کفایت‏ سیاسی او. 6 - عفو یا تخفیف‏ مجازات‏ محکومین‏، در حدود موازین‏ اسلامی، پس‏ از پیشنهاد دیوان‏ عالی کشور.
اصل‏110
هر گاه‏ رهبر از انجام‏ وظایف‏ قانونی خود ناتوان‏ شود. یا فاقد یکی از شرایط مذکور در اصول‏ پنجم‏ و یک‌صد و نهم‏ گردد، یا معلوم‏ شود از آغاز فاقد بعضی از شرایط بوده‏ است‏، از مقام‏ خود بر کنار خواهد شد. تشخیص‏ این‏ امر به‏ عهده‏ خبرگان‏ مذکور در اصل‏ یک‌صد و هشتم‏ می‌باشد. در صورت‏ فوت‏ یا کناره‏ گیری یا عزل‏ رهبر، خبرگان‏ موظفند، در اسرع‏ وقت‏ نسبت‏ به‏ تعیین‏ و معرفی رهبر جدید اقدام‏ نمایند. تا هنگام‏ معرفی رهبر، شورایی مرکب‏ از رییس‏ جمهور، رییس‏ قوه‏ قضاییه‏ و یکی از فقهای شورای نگهبان‏ به انتخاب‏ مجمع تشخیص‏ مصلحت‏ نظام‏، همه‏ وظایف‏ رهبری را به‏ طور موقت‏ به‏ عهده‏ می‌گیرد و چنانچه‏ در این‏ مدت‏ یکی از آنان‏ به‏ هر دلیل‏ نتواند انجام‏ وظیفه‏ نماید، فرد دیگری به‏ انتخاب‏ مجمع، با حفظ اکثریت‏ فقها، در شورا به‏ جای وی منصوب‏ می‌گردد. این‏ شورا در خصوص‏ وظایف‏ بندهای 1 و 3 و 5 و 10 و قسمت‏ های ( د ) و ( ه‏ ) و ( و ) بند 6 اصل‏ یک‌صد و دهم‏، پس‏ از تصویب‏ سه‏ چهارم‏ اعضا مجمع تشخیص‏ مصلحت‏ نظام‏ اقدام‏ می‌کند. هر گاه‏ رهبر بر اثر بیماری یا حادثه دیگری موقتاً از انجام‏ وظایف‏ رهبری ناتوان‏ شود، در این‏ مدت‏ شورای مذکور در این‏ اصل‏ وظایف‏ او را عهده‏ دار خواهد بود.
اصل‏ سابق: هر گاه‏ رهبر یا یکی از اعضاء‏ شورای رهبر یا یکی از اعضاء‏ شورای رهبری از انجام‏ وظایف‏ قانونی رهبری ناتوان‏ شود یا فاقد یکی از شرایط مذکور در اصل‏ یک‌صد و نهم‏ گردد از مقام‏ خود بر کنار خواهد شد. تشخیص‏ این‏ امر به‏ عهده‏ خبرگان‏ مذکور در اصل‏ یک‌صد و هشتم‏ است‏. مقررات‏ تشکیل‏ خبرگان‏ برای رسیدگی و عمل‏ به‏ این‏ اصل‏ در اولین‏ اجلاسیه‏ خبرگان‏ تعیین‏ می‌شود.
اصل‏111
مجمع تشخیص‏ مصلحت‏ نظام‏ برای تشخیص‏ مصلحت‏‏ در مواردی که‏ مصوبه‏ مجلس‏ شورای اسلامی را شورای نگهبان‏ خلاف‏ موازین‏ شرع‏ و یا قانون‏ اساسی بداند و مجلس‏ با در نظر گرفتن‏ مصلحت‏ نظام‏ نظر شورای نگهبان‏ را تأمین‏ نکند و مشاوره‏ در اموری که‏ رهبری به‏ آنان‏ ارجاع‏ می‌دهد و سایر وظایفی که‏ در این‏ قانون‏ ذکر شده‏ است‏ به‏ دستور رهبری تشکیل‏ می‌شود. اعضایی ثابت‏ و متغیر این‏ مجمع را مقام‏ رهبری تعیین‏ می‌نماید. مقررات‏ مربوط به‏ مجمع توسط خود اعضاء تهیه‏ و تصویب‏ و به‏ تایید مقام‏ رهبری خواهد رسید.
اصل‏ سابق‏: رهبر یا اعضاء‏ شورای رهبری در برابر قوانین‏ با سایر افراد کشور مساوی هستند.
اصل‏112
پس‏ از مقام‏ رهبری رییس‏ جمهور عالی‌ترین‏ مقام‏ رسمی کشور است‏ و مسئولیت‏ اجرای قانون‏ اساسی و ریاست‏ قوه‏ مجریه‏ را جز در اموری که‏ مستقیماً به‏ رهبری مربوط می‌شود، بر عهده‏ دارد.
اصل‏ سابق: پس‏ از مقام‏ رهبری رییس‏ جمهور عالی‌ترین‏ مقام‏ رسمی کشور است‏ و مسئولیت‏ اجرای قانون‏ اساسی و تنظیم‏ روابط قوای سه‏ گانه‏ و ریاست‏ قوه‏ مجریه‏ را جز در اموری که‏ مستقیماً به‏ رهبری مربوط می‌شود، بر عهده‏ دارد.
اصل‏113
رییس‏ جمهور برای مدت‏ چهار سال‏ با رای مستقیم‏ مردم‏ انتخاب‏ می‌شود و انتخاب‏ مجدد او به‏ صورت‏ متوالی تنها برای یک‏ دوره‏ بلامانع است‏.
اصل‏114
رییس‏ جمهور باید از میان‏ رجال‏ مذهبی و سیاسی که‏ واجد شرایط زیر باشند انتخاب‏ گردد: ایرانی‌الاصل‏، تابع ایران‏، مدیر و مدبر، دارای حسن‏ سابقه‏ و امانت‏ و تقوی، مؤمن‏ و معتقد به‏ مبانی جمهوری اسلامی ایران‏ و مذهب‏ رسمی کشور.
اصل‏115
نامزدهای ریاست‏ جمهوری باید قبل‏ از شروع‏ انتخابات‏ آمادگی خود را رسماً اعلام‏ کنند. نحوه‏ برگزاری انتخاب‏ رییس‏ جمهوری را قانون‏ معین‏ می‌کند.
اصل‏116
رییس‏ جمهور با اکثریت‏ مطلق‏ آرا شرکت‏ کنندگان‏ انتخاب‏ می‌شود، ولی هر گاه‏ در دور‏ نخست‏ هیچ یک‏ از نامزدها چنین‏ اکثریتی بدست‏ نیاورد، روز جمعه‏ هفته‏ بعد برای بار دوم‏ رای گرفته‏ می‌شود. در دور دوم‏ تنها دو نفر از نامزدها که‏ در دور نخست‏ آرا بیشتری داشته‏ اند شرکت‏ می‌کنند، ولی اگر بعضی از نامزدهای دارنده‏ آرا بیشتر، از شرکت‏ در انتخابات‏ منصرف‏ شوند، از میان‏ بقیه‏، دو نفر که‏ در دور نخست‏ بیش‏ از دیگران‏ رای داشته‏ اند برای انتخاب‏ مجدد معرفی می‌شوند.
اصل‏117
مسئولیت‏ نظارت‏ بر انتخابات‏ ریاست‏ جمهوری طبق‏ اصل‏ نود و نهم‏ بر عهده‏ شورای نگهبان‏ است‏ ولی قبل‏ از تشکیل‏ نخستین‏ شورای نگهبان‏ بر عهده‏ انجمن‏ نظارتی است‏ که‏ قانون‏ تعیین‏ می‌کند.
اصل‏118
انتخاب‏ رییس‏ جمهور جدید باید حداقل‏ یک‏ ماه‏ پیش‏ از پایان‏ دوره‏ ریاست‏ جمهوری قبلی انجام‏ شده‏ باشد و در فاصله‏ انتخاب‏ رییس‏ جمهور جدید و پایان‏ دوره‏ ریاست‏ جمهوری سابق‏، رییس‏ جمهور پیشین‏ وظایف‏ رییس‏ جمهوری را انجام‏ می‌دهد.
اصل‏119
هر گاه‏ در فاصله‏ ده‏ روز پیش‏ از رای گیری یکی از نامزدهایی که‏ صلاحیت‏ او طبق‏ این‏ قانون‏ احراز شده‏ فوت‏ کند، انتخابات‏ به‏ مدت‏ دو هفته‏ به‏ تأخیر می‌افتد. اگر در فاصله‏ دور نخست‏ و دور دوم‏ نیز یکی از دو نفر حایز اکثریت‏ دور نخست‏ فوت‏ کند، مهلت‏ انتخابات‏ برای دو هفته‏ تمدید می‌شود.
اصل‏120
رییس‏ جمهور در مجلس‏ شورای اسلامی در جلسه‏ ای که‏ با حضور رییس‏ قوه‏ قضاییه‏ و اعضای شورای نگهبان‏ تشکیل‏ می‌شود به‏ ترتیب‏ زیر سوگند یاد می‌کند و سوگندنامه‏ را امضا می‌نماید. بسم‏ الله‏ الرحمن‏ الرحیم‏ "من‏ به‏ عنوان‏ رییس‏ جمهور در پیشگاه‏ قرآن‏ کریم‏ و در برابر ملت‏ ایران‏ به‏ خداوند قادر متعال‏ سوگند یاد می‌کنم‏ که‏ پاسدار مذهب‏ رسمی و نظام‏ جمهوری اسلامی و قانون‏ اساسی کشور باشم‏ و همه‏ استعداد و صلاحیت‏ خویش‏ را در راه‏ ایفای مسئولیت‌هایی که‏ بر عهده‏ گرفته‏ ام‏ به‏ کار گیرم‏ و خود را وقف‏ خدمت‏ به‏ مردم‏ و اعتلای کشور، ترویج‏ دین‏ و اخلاق‏، پشتیبانی از حق‏ و گسترش‏ عدالت‏ سازم‏ و از هر گونه‏ خودکامگی بپرهیزم‏ و از آزادی و حرمت‏ اشخاص‏ و حقوقی که‏ قانون‏ اساسی برای ملت‏ شناخته‏ است‏ حمایت‏ کنم‏. در حراست‏ از مرزها و استقلال‏ سیاسی و اقتصادی و فرهنگی کشور از هیچ‏ اقدامی دریغ نورزم‏ و با استعانت‏ از خداوند و پیروی از پیامبر اسلام‏ و ائمه‏ اطهار علیهم‏ السلام‏ قدرتی را که‏ ملت‏ به‏ عنوان‏ امانتی مقدس‏ به‏ من‏ سپرده‏ است‏ همچون‏ امینی پارسا و فداکار نگاهدار باشم‏ و آن‏ را به‏ منتخب‏ ملت‏ پس‏ از خود بسپارم‏."
اصل‏ سابق: رییس‏ جمهور در مجلس‏ شورای اسلامی‏ در جلسه‏ ای که‏ با حضور رییس‏ دیوان‏ عالی کشور و اعضاء‏ شورای نگهبان‏ قانون‏ اساسی تشکیل‏ می‌شود به‏ ترتیب‏ زیر سوگند یاد می‌کند و سوگندنامه‏ را امضاء می‌نماید. بسم‏ الله‏ الرحمن‏ الرحیم‏ "من‏ به‏ عنوان‏ رییس‏ جمهور در پیشگاه‏ قرآن‏ کریم‏ و در برابر ملت‏ ایران‏ به‏ خداوند قادر متعال‏ سوگند یاد می‌کنم‏ که‏ پاسدار مذهب‏ رسمی و نظام‏ جمهوری اسلامی و قانون‏ اساسی کشور باشم‏ و همه‏ استعداد و صلاحیت‏ خویش‏ را در راه‏ ایفای مسئولیت‌هایی که‏ بر عهده‏ گرفته‏ ام‏ به‏ کار گیرم‏ و خود را وقف‏ خدمت‏ به‏ مردم‏ و اعتلای کشور، ترویج‏ دین‏ و اخلاق‏، پشتیبانی از حق‏ و گسترش‏ عدالت‏ سازم‏ و از هر گونه‏ خودکامگی بپرهیزم‏ و از آزادی و حرمت‏ اشخاص‏ و حقوقی که‏ قانون‏ اساسی برای ملت‏ شناخته‏ است‏ حمایت‏ کنم‏. در حراست‏ از مرزها و استقلال‏ سیاسی و اقتصادی و فرهنگی کشور از هیچ‏ اقدامی دریغ نورزم‏ و با استعانت‏ از خداوند و پیروی از پیامبر اسلام‏ و ائمه‏ اطهار علیهم‏ السلام‏ قدرتی را که‏ ملت‏ به‏ عنوان‏ امانتی مقدس‏ به‏ من‏ سپرده‏ است‏ همچون‏ امینی پارسا و فداکار نگاهدار باشم‏ و آن‏ را به‏ منتخب‏ ملت‏ پس‏ از خود بسپارم‏."
اصل‏121
رییس‏ جمهور در حدود اختیارات‏ و وظایفی که‏ به‏ موجب‏ قانون‏ اساسی و یا قوانین‏ عادی به‏ عهده‏ دارد در برابر ملت‏ و رهبر و مجلس‏ شورای اسلامی مسئول‏ است‏.
اصل‏ سابق: رییس‏ جمهور در حدود اختیارات‏ و وظایف‏ خویش‏ در برابر ملت‏ مسئول‏ است‏، نحوه‏ رسیدگی به‏ تخلف‏ از این‏ مسئولیت‏ را قانون‏ معین‏ می‌کند.
اصل‏122
رییس‏ جمهور موظف‏ است‏ مصوبات‏ مجلس‏ یا نتیجه‏ همه‏ پرسی را پس‏ از طی مراحل‏ قانونی و ابلاغ‏ به‏ وی امضا کند و برای اجرا در اختیار مسئولان‏ بگذارد.
اصل‏123
رییس‏ جمهور می‌تواند برای انجام‏ وظایف‏ قانونی خود معاونانی داشته‏ باشد. معاون‏ اول‏ رییس‏ جمهور با موافقت‏ وی اداره‏ هیأت‏ وزیران‏ و مسئولیت‏ هماهنگی سایر معاونت‌ها را به‏ عهده‏ خواهد داشت‏.
اصل‏ سابق: رییس‏ جمهور فردی را برای نخست‏ وزیری نامزد می‌کند و پس‏ از کسب‏ رای تمایل‏ از مجلس‏ شورای ملی حکم‏ نخست‏ وزیری برای او صادر می‌نماید.
اصل‏124
امضاء‏ عهدنامه‏ ها، مقاوله‏ نامه‏ ها، موافقت‏ نامه‏ ها و قراردادهای دولت‏ ایران‏ با سایر دولت‌ها و همچنین‏ امضاء‏ پیمان‏ های مربوط به‏ اتحادیه‏ های بین‏ المللی پس‏ از تصویب‏ مجلس‏ شورای اسلامی با رییس‏ جمهور یا نماینده‏ قانونی او است‏.
اصل‏125
رییس‏ جمهور مسئولیت‏ امور برنامه‏ و بودجه‏ و امور اداری و استخدامی کشور را مستقیماً بر عهده‏ دارد و می‌تواند اداره‏ آن‌ها را به‏ عهده‏ دیگری بگذارد.
اصل‏ سابق: تصویب‏ نامه‏ ها و آیین‏ نامه‏ های دولت‏ پس‏ از تصویب‏ هیأت‏ وزیران‏ به‏ اطلاع‏ رییس‏ جمهور می‌رسد و در صورتی که‏ آن‌ها را بر خلاف‏ قوانین‏ بیابد با ذکر دلیل‏ برای تجدید نظر به‏ هیأت‏ وزیران‏ می‌فرستند.
اصل‏126
رییس‏ جمهور می‌تواند در موارد خاص‏، بر حسب‏ ضرورت‏ با تصویب‏ هیأت‏ وزیران‏ نماینده‏، یا نمایندگان‏ ویژه‏ با اختیارات‏ مشخص‏ تعیین‏ نماید. در این‏ موارد تصمیمات‏ نماینده‏ یا نمایندگان‏ مذکور در حکم‏ تصمیمات‏ رییس‏ جمهور و هیأت‏ وزیران‏ خواهد بود.
اصل‏ سابق: هر گاه‏ رییس‏ جمهور لازم‏ بداند جلسه‏ هیأت‏ وزیران‏ در حضور او به‏ ریاست‏ وی تشکیل‏ می‌شود.
اصل‏127
سفیران‏ به‏ پیشنهاد وزیر امور خارجه‏ و تصویب‏ رییس‏ جمهور تعیین‏ می‌شوند. رییس‏ جمهور استوارنامه‏ سفیران‏ را امضا می‌کند و استوارنامه‏ سفیران‏ کشورهای دیگر را می‌پذیرد.
اصل‏ سابق: رییس‏ جمهور استوارنامه‏ سفیران‏ را امضاء می‌کند و استوارنامه‏ سفیران‏ کشورهای دیگر را می‌پذیرد.
اصل‏128
اعطای نشان‌های دولتی با رییس‏ جمهور است‏.
اصل‏129
رییس‏ جمهور استعفای خود را به‏ رهبر تقدیم‏ می‌کند و تا زمانی که‏ استعفای او پذیرفته‏ نشده‏ است‏ به‏ انجام‏ وظایف‏ خود ادامه‏ می‌دهد.
اصل‏ سابق‏: در هنگام‏ غیبت‏ یا بیماری رییس‏ جمهور شورایی به‏ نام‏ شورای موقت‏ ریاست‏ جمهوری مرکب‏ از نخست‏ وزیر، رییس‏ مجلس‏ شورای اسلامی‏ و رییس‏ دیوان‏ عالی کشور وظایف‏ او را انجام‏ می‌دهد، مشروط بر این‏ که‏ عذر رییس‏ جمهور بیش‏ از دو ماه‏ ادامه‏ نیابد و نیز در مورد عزل‏ رییس‏ جمهور یا در مواردی که‏ مدت‏ ریاست‏ جمهوری سابق‏ پایان‏ یافته‏ و رییس‏ جمهور جدید بر اثر موانعی هنوز انتخاب‏ نشده‏، وظایف‏ ریاست‏ جمهوری بر عهده‏ این‏ شوری است‏.