ترمینولوژی (لغتنامه) حقوقی حرف ک

کابوتاژ: کابوتاژ عبارت از حمل کالا از یک نقطه به نقطه دیگر کشور از راه دریا یا رودخانه‌های مرزی است و کالایی که از لحاظ نزدیکی راه یا رعایت صرفه تجارتی از یک نقطه به نقطه دیگر کشور با عبور از خاک کشور خارجی حمل شود نیز مشمول مقررات کابوتاژ می‌شود و در این موارد هرگاه کالای کابوتاژی با وسایط نقلیه داخلی حمل شود وسیله نقلیه نیز تابع تشریفات کالای کابوتاژی خواهد بود. (ماده 234 آیین‌نامه اجرایی قانون امور گمرکی مصوب 20/1/1351)
 
کاداستر: علائم و نشانه‌های مربوط به تحدید حدود املاک و حریم (کاداستر). (بند ب ماده 1 از قانون تعیین و حفاظت علائم و نشانه‌های زمینی مربوط به نقشه‌برداری و تحدید و حدود و حریم مصوب 19/9/1351)
 
کادر ثابت: کادر ثابت به پرسنلی اطلاق می‌گــردد که بـرای انجام خدمت مستمـر در نیروی انتظامی استخدام می‌شوند و عبارتند از: 1- پرسنل انتظامی، 2- کارمندان، 3- محصلین. (ماده 10 قانون مقررات استخدامی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران مصوب 27/4/1374)
 
کادر ثابت: کادر ثابت به پرسنلی اطلاق می‌گردد که برای انجام خدمت مستمر در سپاه استخدام می‌شوند و عبارتند از: 1- پاسداران رسمی (نظامیان). 2- کارمندان. 3- محصلین. (ماده7 قانون مقررات استخدامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مصوب 21/7/1370)


کادر ثابت: کادر ثابت به پرسنلی اطلاق می‌گردد که برای انجام خدمت مستمر در ارتش استخدام می‌شوند و عبارتند از: 1- نظامیان. 2-کارمندان. 3- محصلین. (ماده22 قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران مصوب 07/7/1366)

کارآموز: از لحاظ مقررات این قانون، کارآموز به افراد ذیل اطلاق می‌شود: الف- کسانی که فقط برای فراگرفتن حرفه خاص، بازآموزی یا ارتقای مهارت برای مدت معین در مراکز کارآموزی یا آموزشگاه‌های آزاد آموزش می‌بینند. ب- افرادی که به موجب قرارداد کارآموزی به منظور فراگرفتن حرفه‌ای خاص برای مدت معین که زائد بر سه سال نباشد، در کارگاهی معین به کارآموزی توأم با کار اشتغال دارند، مشروط بر آن که سن آن‌ها از 15 سال کم‌تر نبوده و از 18 سال تمام بیش‌تر نباشد. (ماده 112 قانون کار مصوب 29/8/1369 مجمع تشخیص مصلحت نظام)
 
کارآموز: به موجب این قانون کارآموز شخصی است که بر طبق قرارداد کارآموزی برای فراگرفتن یا افزایش مهارت در رشته معینی از صنایع در کارگاه‌ها یا مراکز کارآموزی که به وسیله صاحبان صنایع به موجب این قانون تأسیس می‌شود یا در مراکز وزارت کار و امور اجتماعی یا در سایر مراکز کارآموزی که وزارت خانه مذکور تشخیص دهد مشغول گردد. ... (از ماده 1 قانون کارآموزی مصوب 28/2/1349)

کارآموز: کارآموز از لحاظ این قانون به افرادی اطلاق می‌شود که به سن هیجده سال تمام نرسیده و به منظور تکمیل یا فراگرفتن حرفه یا صنعت مخصوصی طبق قرارداد کارآموزی کتبی برای مدت معین که زائد بر دو سال نباشد در یک کارگاه یا کلاس‌های مخصوص اشتغال داشته باشند. (ماده 2 قانون کار مصوب 26/12/1337)
 
کارآموزی دانشجویان: منظور از کارآموزی دانشجویان در دستگاه‌های دولتی، انجام این خدمت خارج از حوزه وزارتی است که دانشجویان در آن تحصیل می‌نمایند. (تبصره ماده 1 آیین‌نامه اجرایی قانون اجازه پرداخت کمک هزینه به دانشجویانی که به عنوان کارآموز در دستگاه‌های اجرایی خدمت می‌نمایند مصوب 23/12/1374 هیئت وزیران)
 
کار با اشعه: کار با اشعه هرگونه کار یا فعالیتی است که در ارتباط با منابع مولد اشعه انجام شود. (بند 3 ماده 2 قانون حفاظت در برابر اشعه مصوب 20/1/1368)

کارپرداز: کارپرداز مأموری است که از بین مستخدمین رسمی واجد صلاحیت دستگاه ذیربط به این سمت منصوب می‌شود و نسبت به خرید و تدارک کالاها و خدمات مورد نیاز طبق دستور مقامات مجاز با رعایت مقررات اقدام می‌نماید. (ماده 35 قانون محاسبات عمومی کشور مصوب 1/6/1366)

کارت شناسایی ملی: سند شناسایی اتباع ایرانی است که توسط سازمان صادر می‌شود و در آن مشخصات فردی، شماره ملی و کد پستی محل سکونت دارنده کارت درج می‌شود. (بند چ ماده 1 آیین‌نامه اجرایی قانون الزام اختصاص شماره ملی و کد پستی برای کلیه اتباع ایرانی مصوب1/12/1378هیئت وزیران)
 
کار در دست اجرا: کار در دست اجرا عبارت است از کاری که رسماً به واحد ساخت (پیمانکار) ارجاع شده باشد. (بند ب ماده 6 از آیین‌نامه تشخیص صلاحیت و ارجاع کار به پیمانکاران مصوب 6/6/1376 هیئت وزیران)
 
کار روز: کار روز کارهایی است که زمان انجام آن از ساعت 6 بامداد تا 22 می‌باشد و کار شب کارهایی است که زمان انجام آن بین 22 تا 6 بامداد قرار دارد. کار مختلط نیز کارهایی است که بخشی از ساعات انجام آن در روز و قسمتی از آن در شب واقع می‌شود. در کارهای مختلط ساعاتی که جزء کار شب محسوب می‌شود کارگر از فوق‌العاده موضوع ماده 58 این قانون استفاده می‌نماید. (ماده 53 قانون کار مصوب 29/8/1369 مجمع تشخیص مصلحت نظام)
 
کار شب: کار روز کارهایی است که زمان انجام آن از ساعت 6 بامداد تا 22 می‌باشد و کار شب کارهایی است که زمان انجام آن بین 22 تا 6 بامداد قرار دارد. کار مختلط نیز کارهایی است که بخشی از ساعات انجام آن در روز و قسمتی از آن در شب واقع می‌شود. در کارهای مختلط، ساعاتی که جزء کار شب محسوب می‌شود کارگر از فوق‌العاده موضوع ماده 58 این قانون استفاده می‌نماید. (ماده 53 قانون کار مصوب 29/8/1369 مجمع تشخیص مصلحت نظام)
 
کار شده: به اشیایی اطلاق می‌شود که علاوه بر عملیاتی که طبق بند الف گفته شده عملیات دیگر نیز درباره آن‌ها انجام شده باشد. (بند ب از فصل پانزدهم قانون اصلاح قانون تعرفه گمرکی مصوب 10/4/1337)
 
کارشناس: شخصی است حقیقی که در رشته یا رشته‌های خاص، پس از خاتمه تحصیلات دانشگاهی حداقل معادل لیسانس، تخصص و تجربه داشته و سابقه و خدمات او طبق این آیین‌نامه در حدود متعارف مورد رسیدگی و تأیید سازمان قرار گرفته است. (بند الف ماده 1 آیین‌نامه تشخیص صلاحیت و طبقه‌بندی مهندسان مشاور و کارشناسان مصوب 1/3/1359 شورای انقلاب)
 
کارشناس: کارشناس در این قانون به کسی اطلاق می‌شود که در رشته مورد نظر دارای تحصیلات عالی یا تخصص بوده یا بر اثر ممارست خبره باشد، تشخیص خبره بودن با اتاق اصناف می‌باشد. (ماده 9 قانون نظام صنفی مصوب 16/3/1350)

کارشناسان رسمی: کلیه کارشناسان رسمی عضو کانون کارشناسان رسمی محسوب می‌شوند و تابع مقررات این قانون و نظامات کانون می‌باشند. (از ماده 1 لایحه قانونی مربوط به استقلال کانون کارشناسان رسمی مصوب 1/8/1358 شورای انقلاب)
 
کارشناس رسمی: شرایط کارشناس رسمی از قرار زیر است: 1- داشتن تخصص کامل در علم یا فنی که داوطلب کارشناسی در آن هستند. 2- داشتن بیش از 25 سال. 3- عدم شهرت به فساد اخلاق و تجاهر به استعمال مسکر و افیون. 4- نبودن تحت ولایت و قیمومت. 5- عدم محکومیت به جنایت و محکومیت به جنحه که مستلزم محرومیت از حقوق اجتماعی بوده و یا مستلزم محرومیت از شغلی است که تخصص در آن دارند و همچنین عدم محکومیت به کلاه برداری و خیانت در امانت و سرقت و ورشکستگی به تقلب و جنحه‌های مذکور در این قانون. 6- عدم محکومیت به انفصال ابد از خدمات دولتی (ماده 2 قانون راجع به کارشناسان رسمی مصوب 23/11/1317)
 
کارفرما: کارفرما شخصی است حقیقی یا حقوقی که کارگر به درخواست و به حساب او در مقابل دریافت حق‌السعی کار می‌کند. ... (از ماده 3 قانون کار مصوب 29/8/1369 مجمع تشخیص مصلحت نظام)

کارفرما: کارفرما شخص حقیقی یا حقوقی است که بیمه شده به دستور یا به حساب او کار می‌کند. (از بند 4 ماده 1 از قانون تأمین اجتماعی مصوب 3/4/1354)
 
کارفرما: کارفرما شخص حقیقی یا حقوقی است که کارگر به دستور یا به حساب او کار می‌کند. (از ماده 3 قانون کار مصوب 26/12/1337)
 
کارفرمای کشاورزی: کارفرمای کشاورزی از لحاظ این قانون هر شخص حقیقی یا حقوقی است که کارگر طبق قرارداد کار برای او یا از طرف او در یک یا چند شغل از مشاغل کشاورزی کار می‌کند و در این قانون کارفرما نامیده می‌شود. (از ماده 5 قانون کار کشاورزی مصوب 7/3/1353)
 
کارکنان بانک: به افرادی اطلاق می‌شود که به موجب حکم صادر شده یا قرارداد منعقد شده به خدمت درآمده باشند. (بند 5 ماده 1 آیین‌نامه استخدامی نظام بانکی جمهوری اسلامی ایران مصوب 26/11/1379 هیئت وزیران)
 
کارکنان و کارگزاران: افرادی هستند که در دستگاه‌ها به صورت تمام وقت به خدمت اشتغال دارند و از این پس به اختصار کارگزاران نامیده می‌شوند. (بند د ماده 1 از آیین‌نامه اجرایی قانون ممنوعیت ادامه تحصیل کارگزاران کشور در ساعات اداری مصوب 12/4/1373 هیئت وزیران)

کارگاه: کارگاه محلی است که کارگر به درخواست کارفرما یا نماینده او در آنجا کار می‌کند، از قبیل مؤسسات صنعتی، کشاورزی، معدنی، ساختمانی، ترابری مسافربری، خدماتی، تجاری، تولیدی، اماکن عمومی و امثال آن‌ها. کلیه تأسیساتی که به اقتضای کار متعلق به کارگاه‌اند، از قبیل نمازخانه، ناهارخوری، تعاونی‌ها، شیرخوارگاه، مهدکودک، درمانگاه، حمام، آموزشگاه حرفه‌ای، قرائت خانه، کلاس‌های سوادآموزی و سایر مراکز آموزشی و اماکن مربوط به شورا و انجمن اسلامی و بسیج کارگران، ورزشگاه و وسایل ایاب و ذهاب و نظایر آن‌ها جزء کارگاه می‌باشند. (ماده4 قانون کار مصوب 29/8/1369 مجمع تشخیص مصلحت نظام)
 
کارگاه: کارگاه محلی است که بیمه شده به دستور کارفرما یا نماینده او در آنجا کار می‌کند. (بند 3 ماده 2 از قانون تأمین اجتماعی مصوب 3/4/1354)
 
کارگاه: کارگاه عبارت از محلی است که کارگر در آنجا به دستور کارفرما کار می‌کند از قبیل اماکن عمومی و مؤسسات صنعتی و معدنی و ساختمانی و بازرگانی و باربری و مسافربری و امثال آن. کلیه تأسیساتی که به اقتضای کار متعلق به کارگاه است از قبیل ناهار خانه- حمام- درمانگاه- ورزشگاه- آموزشگاه حرفه‌ای و نظایر آن نیز جزو کارگاه محسوب می‌گردد. (ماده 5 قانون کار مصوب 26/12/1337)
 
کارگاه: محلی است که کارگر به درخواست کارفرما یا نماینده او در آنجا کار می‌کند، از قبیل مؤسسات صنعتی، کشاورزی، معدنی، ساختمانی، ترابری مسافری، خدماتی، تجاری، تولیدی، اماکن عمومی و امثال آن‌ها. (ماده 1 مقررات اشتغال نیروی انسانی، بیمه و تأمین اجتماعی در مناطق آزاد تجاری صنعتی جمهوری اسلامی ایران (به انضمام نامه اصلاحی شماره 34601-6/4/73) مصوب 19/2/1373 هیئت وزیران)
 
کارگر: کارگر از لحاظ این قانون کسی است که به هر عنوان در مقابل دریافت حق‌السعی اعم از مزد، حقوق، سهم سود و سایر مزایا به درخواست کارفرما کار می‌کند. (ماده 2 قانون کار مصوب 29/8/1369 مجمع تشخیص مصلحت نظام)
 
کارگر: کارگر از لحاظ این قانون کسی است که به هر عنوان به دستور کارفرما در مقابل دریافت حقوق یا مزد کار می‌کند. (ماده 1 قانون کار مصوب 26/12/1337)

کارگر: کارگر از لحاظ این قانون کسی است که به دستور کارفرما در مقابل دریافت مزد (دستمزد یا کارمزد) کار می‌کند. (از ماده 1 قانون اجازه اجرای گزارش کمیسیون پیشه و هنر و بازرگانی مربوط به کارگران و کارفرمایان مصوب 17/3/1328)
 
کارگر: کسی که به هر عنوان در مقابل دریافت مزد یا حقوق به درخواست کارفرما کار می‌کند. (ماده 1 مقررات اشتغال نیروی انسانی، بیمه و تأمین اجتماعی در مناطق آزاد تجاری صنعتی جمهوری اسلامی ایران (به انضمام نامه اصلاحی شماره 34601-6/4/73) مصوب 19/2/1373 هیئت وزیران)
 
کارگر کشاورزی: کارگر کشاورزی از لحاظ این قانون کسی است که به هر عنوان به موجب قرارداد کتبی و شفاهی با کارفرما یا نماینده او تعهد نماید در مقابل دریافت حقوق یا مزد به یک و یا چند شغل از مشاغل کشاورزی اشتغال داشته و کار نماید. (ماده 1 لایحه قانونی اصلاح لایحه قانونی اصلاح پاره‌ای از مواد قانون کار کشاورزی مصوب 15/4/1359 شورای انقلاب)
 
کارگر کشاورزی: کارگر کشاورزی از لحاظ این قانون کسی است که به هر عنوان به موجب قرارداد کتبی با کارفرما یا نماینده او تعهد نماید در مقابل دریافت حقوق یا مزد به یک یا چند شغل از مشاغل کشاورزی اشتغال داشته و کار نماید. (ماده 1 لایحه قانونی اصلاح پاره‌ای از مواد قانون کار کشاورزی مصوب 20/2/1359 شورای انقلاب)
 
کارگر کشاورزی: کارگر کشاورزی از لحاظ این قانون کسی است که در مقابل دریافت مزد یا حقوق به موجب قرارداد کار با کارفرمای کشاورزی یا نماینده او در یک یا چند شغل از مشاغل کشاورزی در واحدهای کشت و صنعت و مزارع دولتی یا مزارع کشاورزی مکانیزه به کار اشتغال داشته باشد. (ماده 1 قانون کار کشاورزی مصوب 7/3/1353)
 
کارگر کشاورزی: کارگر کشاورزی از نظر این قانون کسی است که در مقابل دریافت مزد یا حقوق (نقدی یا جنسی و یا به طور مختلط) با انعقاد قرارداد رسمی و یا عادی در مدت محدود و یا نامحدود برای کارفرمای کشاورزی اعم از شخص حقیقی یا حقوقی در یکی از مشاغل کشاورزی موضوع تبصره ماده 23 این قانون کار می‌کند. (ماده 24 قانون الحاق مواد 23 و 24 و 25 و 26 به قانون بیمه‌های اجتماعی روستاییان مصوب 8/2/1349)
 
کارگر نوجوان: کارگری که سنش بین 15 تا 18 سال تمام باشد، کارگر نوجوان نامیده می‌شود. (از ماده80 قانون کار مصوب 29/8/1369 مجمع تشخیص مصلحت نظام)
 
کارگزاران: افرادی هستند که در دستگاه‌ها به صورت تمام وقت به خدمت اشتغال دارند و از این پس به اختصار کارگزاران نامیده می‌شوند. (بند د ماده 1 از آیین‌نامه اجرایی قانون ممنوعیت ادامه تحصیل کارگزاران کشور در ساعات اداری مصوب 12/4/1373 هیئت وزیران)
 
کارگزاران بورس: کارگزاران بورس اشخاصی هستند که شغل آن‌ها دادوستد اوراق بهادار است و معاملات در بورس منحصراً توسط این اشخاص انجام می‌گیرد. (بند 3 ماده 1 از قانون تأسیس بورس اوراق بهادار مصوب 27/2/1345)
 
کارگشا: وزارت عدلیه می‌تواند بر حسب ضرورت و احتیاج از داوطلبان شغل وکالت که معلوماتشان کافی برای درجات سه‌گانه نیست مطابق نظامنامه مخصوص امتحان نموده اجازه وکالت در محاکم صلح یا محقق ثبت یا نزد مأمورین صلح در حوزه‌های معین بدهد - اگر داوطلب مزبور در حین اجرای این قانون مشغول وکالت بوده و صلاحیت او برای درجات سه‌گانه فوق تصدیق نشده است از امتحان معاف خواهد بود این اشخاص کارگشا نامیده می‌شوند. (ماده 1 قانون وکالت مصوب 25/11/1315)
 
کار متناوب: کار متناوب کاری است که نوعاً در ساعات متوالی انجام نمی‌یابد بلکه در ساعات معینی از شبانه‌روز صورت می‌گیرد. (ماده 54 قانون کار مصوب 29/8/1369 مجمع تشخیص مصلحت نظام)

کار مختلط: کار مختلط نیز کارهایی است که بخشی از ساعات انجام آن در روز و قسمتی از آن در شب واقع می‌شود. (از ماده 53 قانون کار مصوب 29/8/1369 مجمع تشخیص مصلحت نظام)
 
کارمندان: کارمندان پرسنلی هستند که بر اساس مدارج تحصیلی یا مهارت تجربی و تخصصی استخدام شده و بدون استفاده از درجات، علائم و لباس نظامی به یکی از رتبه‌های پیش‌بینی شده در این قانون نایل می‌شوند. (ماده 24 قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران مصوب 7/7/1366)
 
کار نوبتی: کار نوبتی عبارت است از کاری که در طول ماه گردش دارد، به نحوی که نوبت‌های آن در صبح یا عصر یا شب واقع می‌شود. (ماده 55 قانون کار مصوب 29/8/1369 مجمع تشخیص مصلحت نظام)
کاسب: صاحب کسبی که فروش آن به صورت خرده و جزئی است و عملیات عمده‌فروشی ندارد. (بند 9 از ماده 1 قانون شرکت‌های تعاونی مصوب 16/3/1350)
 
کاشف: کاشف از نظر این آیین‌نامه کسی است که به طور مستقیم یا بر اثر وصول خبر، کالای قاچاق یا وقوع و ارتکاب عمل قاچاق را کشف نماید و نام و مشخصات وی در صورت مجلس بدوی کشف درج شده باشد. (ماده 5 آیین‌نامه اجرایی ماده 31 قانون تأسیس سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی و اساس‌نامه آن مصوب 1370 و تبصره 1 ماده واحده قانون اصلاح ماده 19 قانون مجازات قاچاق مصوب 1312 و اصلاحیه‌های بعدی آن مصوب 1363 مصوب 22/4/1373 هیئت وزیران)
 
کاشف: کسی است که نگهداری حمل و نقل ورود و خروج غیرمجاز جانوران وحشی از جمله بازهای شکاری قاچاق را کشف و آن را به مأموران سازمان یا واحدهای ذیربط ارائه می‌شده و نام او در صورت مجلس مربوط ذکر می‌گردد. (بند 2 ماده 1 آیین‌نامه اجرایی ماده (62) قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب 8/12/1369 هیئت وزیران)

کاشف: کاشف از نظر این آیین‌نامه کسی است که به طور مستقیم یا بر اثر وصول خبر، کالای قاچاق یا وقع و ارتکاب عمل قاچاق را کشف کند و نام و مشخصات وی در صورت مجلس بدوی کشف و درج شده باشد. (ماده 5 آیین‌نامه اجرایی تبصره 1 ماده واحده (قانون اصلاح ماده 19 قانون مجازات مرتکبین قاچاق مصوب 1312 و اصلاحیه‌های بعدی آن) مصوب 19/11/1363 مجلس شورای اسلامی مصوب 24/9/1364 هیئت وزیران

کاشف معدن: کاشف معدن کسی است که پروانه اکتشاف از وزارت صنایع و معادن تحصیل نموده و بر طبق آیین‌نامه اکتشاف عمل کرده و کشف معدن به نام او ثبت و گواهینامه کشف صادر شده باشد. (ماده 4 قانون معادن مصوب 21/2/1336)
 
کاشف معدن: کاشف معدن کسی است که پروانه اکتشاف از وزارت پیشه و هنر تحصیل نموده و بر طبق آیین‌نامه اکتشاف معادن عمل کرده و کشف معدن به نام او ثبت شده باشد. (ماده 6 قانون معادن مصوب 16/11/1317)
 
کالاهای خاص نظامی: منظور از کالاهای خاص نظامی مندرج در ماده 3 قانون مقررات صادرات و واردات سال، 1364 کالاهایی است که منحصراً در امور نظامی یا انتظامی به کار می‌رود. (از ماده 3 آیین‌نامه اجرایی مقررات صادرات و واردات سال 1364 مصوب 17/6/1364 هیئت وزیران)
 
کالای انتقالی: کالای انتقالی کالایی است که در لنگرگاه‌ها یا بندرها یا فرودگاه‌های کشور از یک کشتی به کشتی دیگر یا از یک هواپیما به هواپیمایی دیگر انتقال داده شود. (ماده 199 آیین‌نامه اجرایی قانون امور گمرکی مصوب 20/1/1351)
 
کالای مجاز: کالایی است که صدور یا ورود آن با رعایت ضوابط نیاز به کسب مجوز ندارد. (بند 1 ماده 2 قانون مقررات صادرات و واردات مصوب 4/7/1372)
 
کالای مشروط: کالایی است که صدور یا ورود آن با کسب مجوز امکان‌پذیر است. (بند 2 ماده 2 قانون مقررات صادرات و واردات مصوب 4/7/1372)
 
کالای ممنوع: کالایی است که صدور یا ورود آن به موجب شرع مقدس اسلام (به اعتبار خرید و فروش یا مصرف) یا به موجب قانون ممنوع گردد. (بند 3 ماده 2 قانون مقررات صادرات و واردات مصوب 4/7/1372)

کانون بانک‌ها: کانون بانک‌ها دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی بوده و به موجب اساس‌نامه‌ای که به تصویب شورای پول و اعتبار خواهد رسید اداره خواهد شد. (بند ب ماده 38 قانون پولی و بانکی کشور مصوب 18/4/1351)
 
کانون سردفتران: وزارت عدلیه در نقاطی که مقتضی بداند کانون سردفتران تشکیل خواهد داد- کانون مزبور دارای شخصیت حقوقی و از حیث عواید و مخارج مستقل و از نظر نظامات تابع وزارت عدلیه است. (ماده 28 قانون دفتر اسناد رسمی مصوب 15/3/1316)
 
کانون کارشناسان رسمی: کانون کارشناسان رسمی دارای شخصیت حقوقی است که در مقر هر دادگاه استان تشکیل می‌شود. تشکیل کانون کارشناسان رسمی هر استان منوط بر این است که تعداد کارشناسان رسمی آن استان به سی نفر برسد و تا وقتی که عده کارشناسان به حد نصاب مذکور نرسیده کارشناسان رسمی آن استان تابع مقررات و نظامات کانون کارشناسان رسمی تهران خواهند بود. کلیه کارشناسان رسمی عضو کانون کارشناسان رسمی محسوب می‌شوند و تابع مقررات این قانون و نظامات کانون می‌باشند. (ماده 1 لایحه قانونی مربوط به استقلال کانون کارشناسان رسمی مصوب 1/8/1358 شورای انقلاب)

کانون وکلا: کانون وکلای دادگستری مؤسسه‌ای است مستقل و دارای شخصیت حقوقی که در مقر هر دادگاه استان تشکیل می‌شود. (ماده 1 لایحه استقلال کانون وکلای دادگستری مصوب 5/12/1333)
 
کانون وکلا: کانون وکلا مؤسسه‌ای است ملی و دارای شخصیت حقوقی از حیث نظامات تابع وزارت عدلیه و از نظر عواید و مخارج مستقل می‌باشد. (ماده 18 قانون وکالت مصوب 25/11/1315)
 
کانون وکلا: کانون وکلا مؤسسه‌ای است ملی و دارای شخصیت حقوقی از حیث نظامات تابع وزارت عدلیه و از نظر عواید و مخارج مستقل می‌باشد. (ماده 17 قانون وکالت مصوب 20/6/1314)
 
کانه: مواد معدنی یا کانی‌های موجود در کانسار که دارای ارزش اقتصادی است. (بند پ ماده 1 قانون معادن مصوب 23/3/1377)
 
کانه: کانی یا مواد معدنی موجود در کانسار که دارای ارزش اقتصادی است. (بند ت ماده 1 قانون معادن مصوب 1/3/1362)
 
کانه ‌آرایی: عبارت است از کلیه عملیات فیزیکی، شیمیایی و فیزیکوشیمیایی که به منظور جدا کردن قسمتی از مواد باطله از کانه یا تفکیک کانه‌ها از یکدیگر انجام می‌گیرد. (بند ز ماده 1 قانون معادن مصوب 23/3/1377)
 
کانه ‌آرایی: عبارت است از کلیه عملیات فیزیکی، شیمایی و حرارتی که به منظور جدا کردن قسمتی از مواد باطله از کانه یا تفکیک کانه‌ها از یکدیگر انجام می‌گیرد. (بند ز ماده 1 قانون معادن مصوب 1/3/1362)
 
کاه خشخاش: کلیه قسمت‌های بوته‌ خشخاش (به استثنای دانه‌های آن) می‌باشد که پس از حصاد خشخاش می‌توان از آن داروهای مخدره استخراج نمود. (ماده 1 قانون الحاق دولت ایران به پروتکل تحدید و تنظیم کشت خشخاش و تولید و تجارت بین‌المللی و تجارت عمده مصرف تریاک مصوب 14/08/1336)
 
کتاب: هر اثر چاپی غیر ادواری که به منظور ارائه به عموم انتشار یافته و بیش از (25) صفحه داشته باشد. (ردیف 1 بند الف موظف بودن کلیه ناشران به انتشار کتب همراه با حذف فهرست‌نویسی پیش از انتشار و شماره استاندارد بین‌المللی کتاب (شابک) مصوب 05/12/1375 هیئت وزیران)
 
کتابخانه عمومی مجلس شورای اسلامی: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی که در این اساس‌نامه به اختصار کتابخانه نامیده می‌شود، مؤسسه‌ای تحقیقاتی فرهنگی و خدماتی است که زیر نظر مستقیم رئیس مجلس فعالیت می‌کند. (ماده 1 اساس‌نامه کتابخانه‌ها، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی مصوب 13/9/1375)

کتابخانه ملی: کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران که در این اساس‌نامه کتابخانه ملی نامیده می‌شود مؤسسه‌ای است آموزشی (علمی)، تحقیقاتی و خدماتی زیر نظر مستقیم ریاست جمهوری که طبق مقررات این اساس‌نامه اداره خواهد شد و محل آن تهران است. (ماده 1 قانون اساس‌نامه کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران مصوب 2/8/1369)
 
کدخدا: کدخدای ده نماینده مالک و مسئول اجرای قوانین و نظامنامه‌هایی است که از طرف دولت به او مراجعه می‌شود. (ماده 1 قانون کدخدایی مصوب 20/9/1314)
 
کسبه: کسبه و صنعتگران دستمزد بگیر کسانی هستند که کالا را منحصراً به مصرف کننده بفروشند و یا دستمزد دریافت دارند و نام آنان در تبصره یک این ماده ذکر شده است. (ماده 5 قانون مالیات بر درآمد و املاک مزروعی و مستغلات و حق تمبر مصوب 16/1/1335)

کسبه جزء: کسبه جزء کسانی هستند که کالاهای مصرفی را از عمده فروش‌ها خریداری و به مصرف کننده می‌فروشند یا در مقابل انجام کاری با دست یا ماشین‌های کوچک دستمزد دریافت می‌دارند و حداکثر درآمد سالانه آن‌ها از یک صد و بیست هزار رال  تجاوز نمی‌کند. (بند الف ماده 5 قانون مالیات بر درآمد مصوب 10/5/1334)
 
کشاورز: کسی که حرفه اصلی او تولید محصول به وسیله عملیات زراعی و یا باغداری ‌باشد. (بند 6 ماده 1 قانون شرکت‌های تعاونی مصوب 16/3/1350)
 
کشاورز: کسی است که خود مالک زمین بوده و شخصاً به کشاورزی اشتغال دارد و منبع اصلی درآمد او از راه کشاورزی تأمین شود. (بند 2 ماده 1 قانون مربوط به اصلاحات ارضی مصوب 26/2/1339)
 
کشاورز: کسی که شخصاً به کشاورزی اشتغال داشته و منبع اصلی درآمد او از طریق کشاورزی تأمین می‌گردد. (بند 9 آیین‌نامه اجرایی قانون واگذاری زمین‌های دایر و بایر که بعد از انقلاب به صورت کشت موقت در اختیار کشاورزان قرار گرفته است مصوب 8/8/1365 مصوب 29/11/1365 هیئت وزیران)

کشاورزی: کشاورزی عبارت است از بهره‌برداری از آب و زمین به منظور تولید محصولات گیاهی و حیوانی (از قبیل زراعت، باغداری، درخت کاری مثمر و غیر مثمر،‌جنگل داری، جنگل کاری، دام داری، پرورش طیور و زنبور عسل و آبزیان) (بند 1 ماده 1 از آیین‌نامه‌ اجرایی لایحه قانونی واگذاری و احیا اراضی در حکومت جمهوری اسلامی ایران مصوب 31/2/1359 شورای انقلاب)
 
کشاورزی: عبارت است از بهره‌برداری از آب و زمین به منظور تولید محصولات گیاهی و حیوانی (از قبیل زراعت، باغداری، درخت کاری مثمر و غیر مثمر،‌جنگل داری، جنگل کاری، دام داری، پرورش طیور و زنبور عسل و آبزیان) (ماده 1 قانون نحوه واگذاری و احیا اراضی در حکومت جمهوری اسلامی ایران مصوب 25/6/1358 شورای انقلاب)
 
کشاورزی: عبارت است از تولید محصول به وسیله عملیات زراعی و همچنین دامداری و تولید محصولات حیوانی (بند 1 ماده 1 قانون مربوط به اصلاحات ارضی مصوب 26/2/1339)
 
کشاورزی و منابع طبیعی: کشاورزی و منابع طبیعی عبارت است از بهره‌برداری از آب و زمین به منظور تولید محصولات گیاهی و حیوانی (از قبیل زراعت، باغداری، درخت کاری مثمر و غیر مثمر، جنگل داری، جنگل کاری، مرتع داری، بیابان ‌زدایی، دام داری، شیلات، آبزیان، پرورش طیور و زنبور عسل و کرم ابریشم‌) (بند ب ماده 1 قانون تأسیس نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی جمهوری اسلامی ایران مصوب 3/4/1380)
 
کشتی: کشتی به هر وسیله‌ای اطلاق می‌شود که برای حمل بار در دریا به کار رود. (بند 4 ماده 52 از قانون دریایی مصوب 29/6/1343)
 
کشتی: منظور از کشتی فقط کشتی‌های دریا پیماست. (بند د ماده 11 از قانون دریایی مصوب 29/6/1343)
 
کفالت: کفالت عقدی است که به موجب آن احد طرفین در مقابل طرف دیگر احضار شخص ثالثی را تعهد می‌کند. متعهد را کفیل، شخص ثالث را مکفول و طرف دیگر را مکفول له می‌گویند. (ماده 734 قانون مدنی)
 
کم زمین: عبارت از کسی که کم‌تر از عرف محل زمین داشته باشد. (بند 6 آیین‌نامه اجرایی قانون واگذاری زمین‌های دایر و بایر که بعد از انقلاب به صورت کشت موقت در اختیار کشاورزان قرار گرفته است مصوب 8/8/1365 مصوب 29/11/1365 هیئت وزیران)
 
کم فروشی و تقلب: عبارت است از عرضه کالا یا خدمات کم‌تر از میزان و مقادیر خریداری شده از نظر کمی یا کیفی که مبنای تعیین نرخ مراجع رسمی قرار گرفته است. (از ماده 3 قانون تعزیرات حکومتی مصوب 23/12/1367 مجمع تشخیص مصلحت نظام)

کمک: عناوین کمک و اعانه مندرج در بودجه کل کشور منحصراً ناظر بر اعتبارات جاری است. (تبصره 58 قانون بودجه اصلاحی سال 1353 و بودجه سال 1354 کل کشور مصوب 15/11/1353)
 
کمک ازدواج: کمک ازدواج مبلغی است که طبق شرایط خاصی برای جبران هزینه‌های ناشی از ازدواج به بیمه شده پرداخت می‌گردد. (بند 11 ماده 2 از قانون تأمین اجتماعی مصوب 3/4/1354)
 
کمک عائله‌مندی: کمک عائله‌مندی مبلغی است که طبق شرایط خاص در مقابل عائله‌مندی توسط کارفرما به بیمه شده پرداخت می‌شود. (بند 12 ماده 2 از قانون تأمین اجتماعی مصوب 3/4/1354)

کمک کشاورز: کسی است که مالک زمین و عوامل دیگر کشاورزی نیست و در مقابل انجام کار معین کشاورزی مزد (نقدی یا جنسی) دریافت می‌کند. (بند 3 ماده 1 از قانون مربوط به اصلاحات ارضی مصوب 26/2/1339)

کمک کفن و دفن: کمک کفن و دفن مبلغ مقطوعی است که به منظور تأمین هزینه‌های مربوط به کفن و دفن بیمه شده در مواردی که خانواده او این امر را به عهده می‌گیرند پرداخت می‌گردد. (بند 18 ماده 2 از قانون تأمین اجتماعی مصوب 3/4/1354)
 
کمیته انقلاب اسلامی: کمیته انقلاب اسلامی نهادی است انتظامی زیر نظر وزارت کشور که هدف آن استقرار امنیت و حفظ انتظامات کشور در جهت پاسداری از انقلاب اسلامی ایران و دست‌آوردهای آن در چارچوب این قانون می‌باشد. (ماده 1 اساس‌نامه کمیته انقلاب اسلامی ایران مصوب 04/3/1365)
 
کمیته ملی المپیک ایران: کمیته ملی المپیک ایران که در این اساس‌نامه کمیته نامیده می‌شود بر اساس اصول اساس‌نامه کمیته بین‌المللی المپیک، به منظور حمایت از نهضت المپیک و بازی‌های مربوط به آن و همچنین ورزش‌ آماتوری در ایران  تشکیل ‌می‌گردد. کمیته ملی المپیک ایران سازمانی است مستقل، غیرانتفاعی، دارای شخصیت حقوقی، استقلال مالی و دور از هر گونه منظورهای نژادی، مذهبی، سیاسی و تجاری. (ماده 1 و 2 قانون اصلاح لایحه قانون اساس‌نامه کمیته ملی المپیک ایران مصوب 3/4/1360)
 
کمیسیون امنیت اجتماعی: برای حفظ نظم و امنیت عمومی در هر حوزه فرمانداری کمیسیونی به نام (کمیسیون امنیت اجتماعی) مرکب از فرماندار - رئیس دادگاه شهرستان و در صورت نبودن رئیس دادگاه شهرستان رئیس دادگاه بخش - دادستان - رئیس شهربانی و رئیس ژاندارمری به ریاست فرماندار تشکیل می‌شود. (ماده 1 قانون حفظ امنیت اجتماعی مصوب 22/12/1335)

کمیسیون امنیت اجتماعی: برای حفظ نظم و امنیت عمومی در هر حوزه فرمانداری کمیسیونی به نام (کمیسیون امنیت اجتماعی) مرکب از فرماندار - رئیس دادگاه شهرستان در صورت نبودن رئیس دادگاه بخش - دادستان - رئیس شهربانی و رئیس ژاندارمری به ریاست فرماندار تشکیل می‌شود. (ماده 1 لایحه قانونی حفظ امنیت اجتماعی مصوب 09/5/1334)
 
کمیسیون نظارت: کمیسیون نظارت، مجمعی است که طبق مقررات این قانون بر سازمان‌های صنفی نظارت دارد. (ماده 3 (12) قانون اصلاح قانون نظام صنفی مصوب 13/4/1359 شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران مصوب 31/2/1368)
 
کمیسیون نظارت: منظور از کمیسیون نظارت مذکور در این قانون کمیسیون نظارت بر شورای مرکزی اصناف است که طبق مقررات این قانون تشکیل می‌شود. (ماده 12 لایحه قانونی راجع به اجازه اجرای اصلاحاتی که توسط هیئت عالی نظارت در قانون نظام صنفی و اصلاحیه‌های آن به عمل آمده است مصوب 13/4/1359 شورای انقلاب)
 
کمیسیون نظارت: منظور از کمیسیون نظارت مذکور در این قانون کمیسیون نظارت بر اتاق اصناف شهر است که طبق مقررات این قانون تشکیل می‌شود. (ماده 10 قانون نظام صنفی مصوب 16/3/1350)
 
کناره یا کرانه: کناره یا کرانه یا دیواره - ‌به قسمتی از حریم رودخانه اطلاق می‌گردد که آب رودخانه در حداکثر طغیان معمولی خود از آن فراتر نرود. (بند 23 آیین‌نامه اجرایی قانون حفظ و تثبیت کناره و بستر رودخانه‌های مرزی مصوب 18/12/1363 هیئت وزیران)

کنترل بهداشتی دام: مقصود از کنترل بهداشتی بازرسی و اقداماتی است که از لحاظ پیشگیری و مبارزه با امراض دامی و بیماری‌های مشترک بین انسان و دام لازم و ضروری می‌باشد. (از ماده 2 قانون سازمان دامپزشکی کشور مصوب 24/3/1350)
 
کنترل بهداشتی: منظور از کنترل بهداشتی، بازدید و بررسی وضعیت بهداشتی مراکز مشمول این آیین‌نامه به منظور اعمال ضوابط بهداشت محیطی می‌باشد. (بند ت ماده 1 آیین‌نامه بهداشت محیط مصوب 24/4/1371 هیئت وزیران)
 
کنده: آن قسمت از تنه درخت که پس از قطع یا شکسته شدن یا سوختن در زمین باقی بماند کنده نامیده می‌شود. (بند 4 ماده 1 از قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع مصوب 25/5/1346)
 
کنفدراسیون: ائتلاف چند سندیکا تشکیل یک اتحادیه و ائتلاف چند اتحادیه تشکیل یک کنفدراسیون را می‌دهد. (ماده 25 قانون کار مصوب 26/12/1337)
 
کوشش فکری: عبارت از تلاش ذهنـی است که در جهت کشـف یا استقــرار ارتباط‌های کامل‌تر بین پدیده‌ها صورت می‌گیرد. (بند 4 ماده 1 از آیین‌نامه حقوق و دستمزد کارکنان سازمان‌های مناطق آزاد تجاری صنعتی جمهوری اسلامی ایران مصوب 19/1/1375 هیئت وزیران)
 
کیفر تبعی: کیفر تبعی اثر ناشی از حکم است بدون قید در حکم و کیفر تکمیلی همان کیفر تبعی است با این تفاوت که مثل کیفر اصلی در حکم دادگاه قید می‌شود. (تبصره ماده 19 اصلاحی از قانون اصلاح ماده 19 اصلاحی قانون کیفر عمومی مصوب 07/4/1328)
 
کیفر تکمیلی: کیفر تبعی اثر ناشی از حکم است بدون قید در حکم و کیفر تکمیلی همان کیفر تبعی است با این تفاوت که مثل کیفر اصلی در حکم دادگاه قید می‌شود. (تبصره ماده 19 اصلاحی قانون اصلاح ماده 19 اصلاحی قانون کیفر عمومی مصوب 07/4/1328)
 
کیلو: منظور از تن‌ که در جدول تعرفه ضمیمه این قانون به عنوان واحد وزن و مأخذ دریافت حقوق ‌گمرکی ‌قید گردیده تن متریک  و منظور از یک کیلو یک هزارم آن می‌باشد.( ماده 3 قانون تعرفه گمرکی مصوب 06/4/1334)